İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, Cumhuriyet'in ilk yıllarında mimarlığı, merakı ve maceraperestliğiyle öne çıkan Arif Hikmet Koyunoğlunun izini süren bir fotoğraf sergisine ev sahipliği yapıyor. Maceraperest Bir Mimarın Fotoğrafhanesi: Arif Hikmet Koyunoğlu 1893–1982 başlıklı sergi, Koyunoğlu’nun 20. yüzyıl başından itibaren çektiği fotoğraflar eşliğinde, hem yaşam öyküsüne hem de Türkiye’nin dönüşen yüzüne bir bakış sunuyor.
Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, 2025 yazında, Cumhuriyet'in ilk yıllarının özgün simalarından ve önemli mimarlarından biri olan Arif Hikmet Koyunoğlu’nu odağına alan yeni bir sergi ile ziyaretçilerini zamanda bir yolculuğa davet ediyor. Maceraperest Bir Mimarın Fotoğrafhanesi: Arif Hikmet Koyunoğlu 1893–1982 başlıklı sergi, Koyunoğlu’nun erken 20. yüzyılda çektiği fotoğraflar aracılığıyla hem yaşam öyküsünü hem de dönemin mimari ve toplumsal dönüşümünü gözler önüne seriyor.
Sergi, Sanâyi-i Nefîse Mektebi'ndeki öğrencilik yıllarından Erzurum'daki askerlik dönemine, Yeraltı Fotoğrafhanesi'ndeki çalışmalarından Ankara, İstanbul, Bursa, Nevşehir ve Kırşehir gibi farklı kentlerdeki gözlemlerine kadar Koyunoğlu’nun yaşamına yayılmış geniş bir görsel arşivi bir araya getiriyor. Fotoğraflar; şehir manzaralarından mimari detaylara, sokaklardan insan portrelerine kadar zengin bir içerikle, modernleşme sürecindeki Türkiye'nin kültürel hafızasını belgelerken, bir mimarın vizyoner dünyasına da kapı aralıyor.
Mimarlık, macera ve merak temaları etrafında şekillenen bu sergi, Arif Hikmet Koyunoğlu'nun hayatına dair kapsamlı bir keşif sunuyor. Köklü bir Osmanlı ailesinden gelen Koyunoğlu, genç Cumhuriyet’in ilk anıtsal yapılarından olan Türk Ocağı binası ve Etnografya Müzesi'nin de mimarıdır. Ancak onun hikâyesi yalnızca mimarlıkla sınırlı değildir. Hayatı boyunca nakkaşlıktan nakliyeciliğe kadar 30’u aşkın meslekte çalışmış, Balkanlar’dan Anadolu’ya uzanan coğrafyalarda dolaşmış, sınır köylerinden mülteci kamplarına kadar pek çok yeri belgeleyen bir kişilik olarak öne çıkmıştır. Koyunoğlu, yanından hiç ayırmadığı fotoğraf makinesiyle imparatorluğun çözülüşünü, yeni rejimin doğuşunu, gündelik hayatı ve kültürel dokuyu kendi gözünden kaydetmiştir.
Maceraperest Bir Mimarın Fotoğrafhanesi: Arif Hikmet Koyunoğlu 1893-1982 sergisi, bu çok yönlü kişiliğin izinden giderek fotoğraf arşivini kamuoyuyla kapsamlı bir biçimde ilk kez buluşturuyor. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Arif Hikmet Koyunoğlu Fotoğraf Koleksiyonu'ndan derlenen fotoğraflar, yalnızca bir yaşamın tanıklığı değil, aynı zamanda bir toplumun dönüşümüne dair sessiz ama güçlü anlatılar sunuyor.
Sergi, 19 Haziran tarihinden itibaren İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Galerisi’nde ziyarete açılacaktır. Ayrıca, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Arif Hikmet Koyunoğlu Fotoğraf Koleksiyonu’na dijital olarak katalog.iae.org.tr adresinden erişim sağlanabilir.
