Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ın yürütücülüğünü yaptığı "Çinko Tabanlı Metal Organik Çerçeve Taşıma Sistemi ile Yeni Sentetik Kannabinoidlerin Lösemide İmatinib Direncinin Kırılmasi Üzerine Etkilerinin Proteomiks ve RNA Dizileme Bütünleşik Biyoinformatik Aracıyla Bir Yaklaşım" başlıklı proje, TÜBİTAK 1001 Ar-Ge Proje Çağrıları kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Projenin amacı, kronik myeloid lösemi hastalığı tedavisinde kullanılan İmatinib’e karşı geliştirilen ilaç direncinin üstesinden gelmek için sentetik kannabinoidlerin terapötik etkinliğinin ve biyouyumlu ilaç sistemleri olan metal organik kafeslerin bu etkinliği artırmadaki rolünü incelemektir.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ı makamında ağırlayarak başarılı çalışmalarından dolayı tebrik etti. Rektör Budak, Ege Üniversitesi’nin ülkenin güçlü sağlık altyapısına sahip yükseköğretim kurumları arasında ilk sıralarda yer aldığını belirterek, "Bünyesindeki sağlık temalı akademik birimleri ile insan ve toplum sağlığına yönelik tanı ve tedavi hizmeti sunarken, yürütülen bilim çalışmalarla literatüre önemli katkılar sunuyor. Bu kapsamda Tıp Fakültemiz öğretim üyesi Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ın yürütücülüğünü yaptığı proje TÜBİTAK tarafından desteklenmeye uygun bulundu. Türkiye Yüzyılı’nda üniversitemizi sağlık alanında dünyanın referans aldığı bir sağlık merkezi konumuna yükselmesine katkı sunan hocamızı ve ekibini çalışmalarından dolayı tebrik ediyorum. Tam akredite bir araştırma üniversitesi olarak sağlık temalı çalışmalarımızı tüm birimlerimizle multidisipliner bir şekilde sürdürmeye devam edeceğiz." dedi.
Proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Burçin Kaymaz, yeni tasarım sentetik kannabinoidlerin (4F-MDMB-BUTICA, ADB-BUTINACA, MDMB-4en-PINACA ve JWH-018 gibi) tekil ve tirozin kinaz inhibitörü İmatinib ile kombinasyonlu terapötik çalışmalarının sağlıklı kontrol lenfosit hücre hattı NCIBL2171, İmatinib yanıtlı K562 ve İmatinib’e direnç kazandırılmış K562/İma1.2 KML hücre modellerinde gerçekleştirileceğini belirtti. Projede, ilaç direncini kırma ve sağlıklı hücrelerin maruz kaldığı ilaç toksisitesini azaltma amacıyla biyouyumlu çinko tabanlı metal-organik kafeslerin ilaç taşıma sistemi olarak kullanılacağı ifade edildi. Bu sistemin, sağlıklı hücrelere ilaç salınımını engelleyerek etkinliği sadece kanserli hücrelerde göstermesi bekleniyor.
Doç. Dr. Kaymaz, projenin sentetik kannabinoidlerin BCR::ABL1 onkojenik kimerik proteinini hedef almasına yönelik olduğunu vurguladı. İn-silico moleküler kenetleme çalışmaları ile seçilen sentetik kannabinoidlerin BCR::ABL1’e bağlanma afinitesinin değerlendirildiğini, bunun İmatinib’in bağlanma afinitesi ile karşılaştırılarak terapötik etkilerinin önbulgu olarak gösterileceği belirtildi. Proje kapsamında gerçekleştirilecek sitotoksisite ve kombinasyon analizleri, apoptotik hücre döngüsü tutumu ve ROS deteksiyonu analizleri sonrasında proteomiks ve RNASeq dizileme sonuçlarının biyoinformatik analizlerle entegrasyonu yapılacak ve sentetik kannabinoidlerin tekil ve kombinasyon terapötik etkinlikleri belirlenecektir. Bu çok disiplinli proje, in vitro olarak belirlenen İmatinib ilaç yanıtı ve direncine ilişkin potansiyel hedef genler veya yollar ile hasta örneği veri setleri arasında bir korelasyon olup olmadığını araştıracak ve klinik bağlantıların ortaya konmasına katkıda bulunacaktır.
“Proje multidisipliner bilim ekibi tarafından hazırlandı”
Yürütücülüğünü Doç. Dr. Burçin Kaymaz’ın yaptığı projede; İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Fen Fakültesi Kimya Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Gülşah Şanlı, Araştırma Görevlisi Ezgi Vural, İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Yağmur Kiraz Durmaz ve yüksek lisans öğrencisi Tuğba Yeni, Ege Üniversitesi Madde Bağımlılığı, Toksikoloji ve İlaç Bilimleri Enstitüsü’nden Prof. Dr. Serap Annette Akgür, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı’ndan Doktora Öğrencisi Hülya Çinar ve Dr. Ecz. Fazilet Esra Düzdağ yer almaktadır.
