Mayıs ayı verileri incelendiğinde, enflasyondan arındırılmış otomobil ortalama reel fiyatlarının uzun bir süredir durağan seyir izlediği görülmektedir. Mayıs 2023’te %47,9’a ulaşan yıllık değişim oranı, takip eden aylarda sürekli olarak azalırken, 2024 Haziran ayında %41,4’e gerilemiştir.
Otomobil Fiyatları ve Yıllık Değişim Oranı
Araç sınıflarına göre değerler incelendiğinde, cari otomobil fiyatlarının Nisan ayına kıyasla tüm sınıflarda artış gösterdiği belirlenmiştir. Geçen yılın aynı ayında da tüm araç sınıflarında artış kaydedilmiştir. Ortalama fiyatlar B sınıfında 619 bin 498 TL, C sınıfında 833 bin 835 TL, D sınıfında 1 milyon 202 bin TL ve E sınıfında 2 milyon 12 bin TL olarak gerçekleşmiştir. Yıllık fiyat değişim oranları ise B sınıfında %9, C sınıfında %10, D sınıfında %9,5, E sınıfında ise %9 olarak gözlemlenmiştir.
Mayıs ayı ortalama otomobil fiyatlarının gelişimini gösteren grafiklere bakıldığında B, C, D ve E sınıflarında da benzer artışlar dikkat çekmektedir.
Model Yıllarına Göre Fiyat Değişimleri
Eski model araçların fiyatları genel olarak farklı seyirler göstermektedir. 2004-2008 model yıllarındaki araçların fiyatları geçen yılın aynı ayına kıyasla %2,5 azalmıştır. Öte yandan, 2009-2013 ve 2014-2018 model yıllarındaki araç fiyatları sırasıyla %3,6 ve %8,7 artış göstermiştir. Yeni model otomobillerde ise fiyatlar tüm model yıllarında yükseliş göstermiştir. 2019 model yıllarında en yüksek artış %13,9, 2022 model yıllarında ise en düşük artış %5,7 olarak gerçekleşmiştir. 2024 model yılındaki araçların fiyatı bir önceki aya kıyasla %3,9 artarak 2 milyon 14 bin TL olmuştur.
Yakıt Türlerine Göre Fiyat Değişimleri
Mayıs verilerine göre, otomobil fiyatları tüm yakıt türlerinde artış göstermiştir. Benzinli araçların ortalama fiyatı 1 milyon 207 bin TL, Benzin & LPG türündeki araçların fiyatı 511 bin 986 TL, dizel araçların fiyatı 960 bin 518 TL, hibrit araçların fiyatı 2 milyon 249 bin TL ve elektrikli araçların fiyatı ise 3 milyon 302 bin TL olarak kaydedilmiştir. Geçen yılın aynı ayıyla kıyaslandığında tüm yakıt türlerinde fiyat artışları gözlemlenmiştir.
Otomobil Talebinde Düşüş
Otomobil talep endeksi, Nisan ayına kıyasla %2,2 düşüş göstermiştir; ancak geçen yılın aynı ayına göre %25,1 daha yüksek seviyelerde kalmaktadır. Otomobil piyasasındaki canlılığı gösteren satılan otomobil sayısının, satılık ilan sayısına oranı, geçen aya göre 0,7 puan azalarak %21,7 olmuştur. Bu durum, ilan sayısının artması ve satılan otomobil sayısının azalması sonucu gerçekleşmiştir.
İlan Yayımlama Süreleri
Otomobil piyasasında hareketliliği gösteren bir diğer durum, satılık otomobil ilanlarının ne kadar süre yayımlı kaldığını gösteren kapatılan ilan süresinin geçen aya göre 2,2 gün kısalarak 20,8 güne düştüğünü göstermektedir. Bu durum, otomobillerin daha hızlı satıldığını işaret etmektedir.
Sonuç
Otomobil piyasasında fiyat artışları ve talep dinamikleri, veriler ışığında incelendiğinde, 2023 yılı boyunca dikkat çekici değişiklikler yaşandığı görülmektedir. Özellikle farklı sınıf ve model yıllarına göre fiyat farklılıkları ile yakıt türlerine göre artan maliyetler, otomobil alım satımında önemli bir rol oynamaktadır.