Yaz tatili, pek çok insan için deniz keyfi ve su sporlarıyla dolu, dinlendirici bir dönemdir. Ancak bu keyifli aktivitelerin fark edilmeyen bazı tehlikeleri de vardır. Memorial Bodrum Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü'nden Op. Dr. Can Hürrel, özellikle açık havada yapılan su sporlarının ciddi ortopedik yaralanmalara yol açabileceği konusunda uyararak önemli önerilerde bulundu.
Jet ski ve banana tehlikeli hale gelebilir
Yüksek hız nedeniyle jet ski gibi araçlar, kullanıcılarının büyük bir kinetik enerjiye maruz kalmasına yol açabilir. Dalgaya karşı yapılan hızlı manevralar, omurgaya binen ani yüklemelerle bel ve sırt omurlarında kompresyon (ezilme) kırıkları meydana getirebilir. Banana gibi aktivitelerde ise savrulma ve ani düşmeler sonucunda uyluk kemiği gibi büyük kemiklerde bile kırıklar oluşabilir.
Su kaydırakları ve dalış atlamalarına dikkat!
Su parklarındaki popüler kaydıraklar, kontrolsüz suya girişlerle dizde bazı yaralanmalara yol açabilir. Özellikle omuz çıkığı geçmişi olan kişilerde, dalış atlama omuz çıkıklarını tetikleyebilir. En tehlikeli durumlardan biri ise yüksek yerden suya atlamaktır. Bu tür bir düşüş, boyun kırıkları ve parapleji (kalıcı felç) gibi ağır sonuçlara yol açabilir.
Gündelik tatil eşyaları da riskli olabilir
Güneşlenirken kullanılan şezlonglar bile beklenmedik kazalara neden olabilir. Özellikle arka destek kısmının kontrolsüz kapanması, parmak kopmalarına yol açabilir. Tekne güverteleri, merdivenler ve kaygan zeminler, el ve ayak bileği kırıkları ile sonuçlanan düşmelerin sıkça yaşandığı alanlardır.
Teknede ekstra önlem şart
Yelkenli teknelerde bulunan vinç, halat ve bumba gibi ekipmanların dikkatsiz kullanımı, parmak ezilmeleri, uzuv kayıpları ve kafa travmalarıyla sonuçlanabilir. Özellikle bumba çarpmaları, ciddi beyin travmalarına neden olabilir. Bu nedenle, bu tür alanlarda dikkatli olunması önemlidir.
Korumaya öncelik verin
Tatilin kabusa dönüşmemesi için koruyucu ekipman kullanımı, doğru bilgilendirme, güvenilir işletmelerden hizmet alma ve kurallara tam uyum büyük önem taşımaktadır. Eldiven, kaymaz ayakkabı, kask ve can yeleği gibi önlemler, ciddi ortopedik yaralanmaların önlenmesine yardımcı olabilir.
İlk müdahale hayat kurtarır
Yaz tatilinde yaşanabilecek ortopedik kazalarda, sağlık kuruluşuna ulaşıldığı ana kadar yapılan doğru ilk yardım müdahaleleri sakatlık riskini önemli ölçüde azaltabilir:
- Omurga yaralanması şüphesi: Düşme sonrasında boyun veya sırt ağrısı, uyuşma ya da hareket kaybı söz konusuysa, kişi kesinlikle hareket ettirilmemeli ve acil yardım beklenmelidir.
- Omuz çıkığı veya kırık şüphesi: Eklem yerine oturtulmaya çalışılmamalı, kol askıya alınarak hareketsiz hale getirilmelidir.
- Diz ve ayak bileği burkulmaları: Bölge yüksekte tutularak üzerine baskı uygulanmamalı, soğuk kompresle şişlik azaltılmaya çalışılmalıdır.
- Parmak sıkışmaları ve kopmaları: Kopan parça temiz bir bezle sarılmalı ve buzla doğrudan temas etmeyecek şekilde soğuk ortamda taşınmalıdır.
- Kafa travması: Kişi bilincini kaybederse ya da kusma, bulanık görme gibi şikayetleri varsa, derhal ambulans çağrılmalıdır.
Tüm bu durumlarda doğru müdahale ve hızlı sağlık hizmetine erişim, kalıcı hasar riskini azaltır. Yazın keyfini çıkarırken olası kazalara karşı bilgili ve hazırlıklı olmak büyük önem taşır.
