Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. İlker Sert’in yürütücülüğünde hazırlanarak TÜBİTAK 1001 programı kapsamında desteklenmeye hak kazanan proje, “İzmir Körfezi – Gediz Delta Alanında Potansiyel Ekolojik Riskin 210Pb ve 137Cs Sediment Tarihlendirme Metodu ile Değerlendirilmesi” başlığını taşıyor. Proje, Gediz Deltası ve İzmir Körfezi'nde potansiyel ekolojik risklerin değerlendirilmesine odaklanacak.
Proje ekibini makamında ağırlayan Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, TÜBİTAK’tan destek alan projeyi tebrik etti. Yazılı açıklamada bulunan Prof. Dr. Budak, projenin bilimsel katkılarının önemine vurgu yaptı. Ayrıca, Gediz Delta Alanı’nda sedimentlerdeki ağır metallerin ve kalıcı organik kirleticilerin tarihsel birikimlerinin yüksek çözünürlükle inceleneceğini belirtti.
Doç. Dr. İlker Sert, projenin amacını ve Gediz Delta’sının ekosistem üzerindeki önemini şöyle açıkladı: “Antik çağlardan bu yana Akdeniz sulak alanları, ekosistemin devamlılığı için hayati kaynaklar sunmuştur. Gediz Deltası, Akdeniz Havzası’ndaki en önemli sulak alanlardan biridir ve hem yüzölçümü hem de sunduğu hizmetler açısından dünya çapında dikkat çekici bir konumdadır. Türkiye'nin 1994 yılında taraf olduğu Ramsar Sözleşmesi çerçevesinde koruma altına alınan deltada, artan nüfus baskısı ve sanayileşme, çevresel tehditleri artırmaktadır.”
Proje ile birlikte, Gediz Deltası’nda yaklaşık 123 yıllık (1900-2023) kirlilik tarihinin yüksek çözünürlükle ortaya konması hedefleniyor. Doç. Dr. Sert, proje kapsamında 210Pb ve 137Cs sediment tarihlendirme yönteminin kullanılacağını belirterek, “Radyonüklit analizleri sayesinde sedimentlerdeki ağır metallerin yanı sıra hidrokarbonlar, pestisitler, besinler ve toksik elementler gibi çeşitli kirleticilerin maruz kalma durumu değerlendirilecektir. Bu kapsamda geçmişte yaşanan kontaminasyon olayları ve kirletici girişlerinin tarihsel kaydı oluşturularak, sanayileşmenin sucul ekosistemler üzerindeki etkileri bilimsel olarak belgelenmiş olacaktır” dedi.
Doç. Dr. Sert, projenin, Avrupa Birliği Su Çerçeve Direktifleri çerçevesinde alınan çevresel koruma önlemlerinin etkilerinin ölçülmesini sağlayacağını ifade etti. “Bu yönüyle projemiz yalnızca geçmişin değil, gelecekte alınması gereken önlemlerin de belirlenmesine katkı sağlayacak. İzmir Körfezi'nin Gediz Deltasındaki etkileri, delta ağzından alınacak deniz sedimentlerinin tarihlendirilmesi ile değerlendirilecektir. Elde edilecek veriler, potansiyel ekolojik risklerin değerlendirilmesine ışık tutacak ve sürdürülebilir çevre yönetimi açısından karar vericilere somut bilimsel altyapı sağlayacaktır” şeklinde konuştu.
Proje ekibinde Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsünden Prof. Dr. Günseli Yaprak, Prof. Dr. Şule Aytaş, Prof. Dr. Sabriye Yuşan, Doç. Dr. Berkay Camgöz ile Ege Üniversitesi Fen Fakültesinden Doç. Dr. Hakan Savaş Sazak yer alıyor. Ayrıca, Dokuz Eylül Üniversitesinden Prof. Dr. Doğan Yaşar, Prof. Dr. İdil Pazı ve Prof. Dr. Derman Dondurur araştırmacı olarak projede görev almakta. Bu projenin, hem bilimsel araştırmalara hem de çevresel sürdürülebilirliğe önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.
